၀န္းသို ေဒသစကား အခ်ိဳ႕ - မွတ္တမ္းတင္မိသမွ်

ညယ္/ေမာင္ = ဟယ္ ကြယ္ မယ္
အိုအို = အဖြား
က်စ္သား = ၾကက္သား
ေကာ = ဟင္းရည္
အစီ = အငယ္
အအယ္ = ကေလးေလး
အဘ = အေဖ
အိုႀကီး = အဖြား၏ အေမ
အဲ = စုေပါင္းလုပ္သည္ (အဲစားသည္၊ အဲလုပ္သည္)
အငမ္း = အေၾကြး
ေပါက္တတ္ကန= အမ်ားႀကီး
ကိစၥ = မသာ အသုဘ
ေခါစီ = ေခါပုတ္
ေကာက္ = ခူးသည္
ေႏြး = ႏႊာ
ပရက္ဆိတ္ = ပရြက္ဆိတ္
ခရဲသီး = ဖရဲသီး
ႏြားဒင္ = ႏြားထီး
ဗလြတ္ရႊတ္တ = ဗရုတ္ သုတ္ခ
မိစီမ = ကေလးမ
မ်ွစ္ = ရန္ၿငိဳးထားသည္
စို႕ = ဝင္ခါစ
အစို႕ = အပိတ္ အဖံုး
အစံု႕ = က်င္းေပၚေျမစာပံု
ပက္က်င္း = ပိုးလိုးပက္လက္
ပက္အရက္ = ပိုးလိုးပက္လက္
ဝမ္းစာ = စားစရာ
ေရဆြဲ = ေရငင္
မိုးစိပ္စိပ္ = မိုးေအးေအး
တလိပ္ဆန္ = တရိစၧာန္
ေကာက္သစ္ = စပါးအသစ္
ေပါင္းသင္း = ေကာက္ညွင္းက်ည္ေတာက္
ဆာတာ = ေထာ့နဲ႕ ေထာ့နဲ႕
မ်ွစ္ပါးယ = ထိုးမုန္႕
ဗုန္းဘလေအာ = အမ်ားႀကီး

သတၱိကုန္   = အႀကီးအက်ယ္
ဘယ္လယ္ပံု = အမ်ားႀကီး
တို႕႕              = စသည္။ က်ီစားသည္။ (သူမ်ားကေလးကို မတို႕နဲ႕=  သူမ်ားအေလးကို မစနဲ႕ မက်ီစားနဲ႕။)
ေပ့ါစပ္ကနပ္ = ေပါ့တီး ေပါ့ဆ
၀ါစာကမာ   = အၾကမ္းဖ်င္း 
ပီစိ ပါစာ      = တတြပ္တြပ္ (ပီစိ ပါစာမ်ား = စကားမ်ား)
မမန္မန္း ၊ ႏုိင္ႏုိင္         = ထမင္း 
စာစာ          = အီအီး။ခ်ီး (ရြံစရာ)
ဗုတ္ေအာ   = အႀကီးႀကီး။ ထုိင္းထုိင္းႀကီး။
အခင္း        = ၿခံ၀င္း 
ဗ်တ္လတ္သုတ္ = ခဏေလး (တစ္ခုမလုပ္ခင္ တစ္ခုၾကား ဒီတစ္ခုကို လုပ္ျခင္း)
အာဂါပါဂါ  = အတည္ေပါက္နဲ႕ (တကယ္ထင္ထားပီး ေနာက္ေတာ့ တကယ္မဟုတ္။မျဖစ္။မလုပ္စသည္) 
(ဥပမာငါကေတာ့ အာဂါပါဂါနဲ႕ ေျပာလိုက္ရတယ္ညယ္ မင္းကေတာ့ ဘာမွ မလုပ္ဘူး။)


(မွတ္ခ်က္ ။       ။ ၀န္းသိုေဒသသားတို႕သည္ ဟတ္ထိုး( ွ)သံမ်ား ထည့္၍ မေျပာတတ္ၾကပါ (ဥပမာ - ႏွမ္း ဆိုရင္ နမ္းဟုသာ ေျပာတတ္သည္။ (ေလွာ္ (ေလာ္)၊ နွမ္း (နမ္း)၊ ေလွ (ေလ)၊ လွည္း (လည္း)၊ လႊတ္ (လြတ္) စသည္ျဖင့္။ တခ်ိဳ႕ ေနရာမ်ားမွာ  သ နဲ႕ တကို မကြဲပါ (ဥပမာ - သိတယ္ ကို တိတယ္)။ စ နဲ႕ ဆမကြဲတဲ့ ေနရာမ်ားလည္း ရွိသည္။ ကၽြန္မေနတဲ့ ေနရာအနီးကေတာ့ ကသတ္ (က္) နဲ႕ စသတ္ (စ္) မကြဲပါ။
ဥပမာ - ၾကက္သားသိုရင္ (ၾကစ္သား)တို႕ပဲ အသံထြက္တတ္သည္။ သစ္ပင္ဆိုရင္ (သက္ပင္ - တခါခါ သက္ နဲ႕ သစ္ၾကားက အသံကိုပင္ ထြက္တတ္ၾကပါေသးသည္။ က်မအေမဆိုရင္ သစ္ပင္လုိ႕ မေျပာတတ္ သက္ပင္္ နဲ႕ သပင္ၾကားက အသံကို ေျပာေလ့ရွိသည္။ 
အခုလို စကားလံုးအရ ေဒသအသံုးအႏံႈးကြဲျပားမႈနဲ႕ စကားလံုးအသံထြက္ စကားေျပာသံ နိမ့္ျမွင့္ (Tone) မတူေသာေၾကာင့္ တျခားေဒသက လာသူမ်ားသည္ ၀န္းသိုေဒသစကားကို နားမလည္ၾက။ 

Zinmar Oo

Phasellus facilisis convallis metus, ut imperdiet augue auctor nec. Duis at velit id augue lobortis porta. Sed varius, enim accumsan aliquam tincidunt, tortor urna vulputate quam, eget finibus urna est in augue.

No comments:

Post a Comment